Awon Dimts

  አማትና ሥነ-ሥርዐት   (ከMAY 2014 / REALSIMPLE.COM pp178-184) (በጽሑፉ  የተመለከቱትን ጠበብት ማንነት ለማወቅ ለሚፈልግ በመጨረሻ ማስታወሻ ተሰጥቷል)     በሚስቱና በእናቱ መኻል የሚኖረው ግንኙነት ብዙ ጊዜ ውጥረት የተሞላበት የሚሆነው ለምድነው? ስለዚህ የተወሳሰበ ግንኙነት አዲስ እይታና፣ ግንኙነቱን ለማሻሻል የሚረዳ ብልሃት አለ ወይ? የ”ሪይል ሲምፕል” መጽሔት አጠናቅሮ መልስ ይሰጣል።     የሥነ ልቦና ባለሙያዋ  ቴሪ አፕተር (2009)  በአንድ ጥናታቸው ካካተቷቸው ሴቶች ከመቶዎቹ መኻል ስልሳዎቹ ምራት አማትን፣ አማትም ምራትን ‘ክፉ ነች’፣ ‘ቆሽቴን ታሳርረዋለች’ ፣ ‘አትመቸኝም’ በማለት የግንኙታቸውን ጎርባጣነት ገልጠዋል።     ‘ሪል ሲምፕል’ መጽሔት አሰሳዊ ጥናትም ያሳየው ተመሳሳይ ነገር ነው። ስማቸውን ባልገለጡ 3700 ምራቶች እና 900 አማቶች ለ‘ሪይል ሲምፕል’ መጽሔት አዘጋጆች አማትና ምራት አንዳቸው ስለሌላቸው የሚሰማቸውን ገልጠው ነበር። የአሰሳ ጥናቱ በስድስት ጉዳዪች ዙሪያ ሲያጠነጥን ውጤቱ እንደሚከተለው ነበር። አርባ ስምንት ከመቶ ምራቶች ጥርሳቸውን ለማስነቀል የጥርስ ሐኪማቸውን መጎብኘት ከሚፈሩት ይልቅ አማታቸውን መጎብኘት እንደሚፈሩ ተናግረዋል። ምራት የምትበጠበጥበት ትልቅ ነገር አማቴ በጎ ዐሳቢ መስላ ትጎዳኛለች ማለቷ ነው።ሰላማዊና ደህና የሚመስለው የአማቷ ንግግር/ሥራ ያስቀይማታል። አማት የምትበጠበጥበት ትልቁ ችግር ምራት ከባሏ ወላጆች ይልቅ ከራሷ ወላጆች ጋር የበለጠ ጊዜ ታሳልፋለች እና ለእነርሱ ታዳላለች፣ እኔን ታገለኛለች ብላ ማሰቧ ነው። አፐርም ባደረጉት ጥናት ሁለት ሦስተኛ አማቶች ምራቴ ታ...

ነገረ አማት ወምራት ትርጉም፦ የባል እናትና አባት ለሚስት ዐማቶች ናቸው። አንዱን ከሌላው ለመለየት የወንድ አማቷ ወይም የሴት አማቷ ይባላሉ። የሚስት አባትና እናትም ለባል ዐማቶቹ ይባላሉ። የወንድ አማቱ ወይም የሴት አማቱ ተብለው ይለያሉ። በዚህ ጽሑፍ አማት ሲባል የባል እናትን ፥ ምራት ሲባል ደግሞ የልጁ ሚስትን ማለት ነው። አዋጅ፦ ጊዜ ወስጄ ያጠናቀርሁት ነው።ዐላማዬም በጉዳዩ በቤተክርስትያን ውይይት ለማነቃቃትና ለዚሁ መነሻ ዐሳብ ለማቅረብ ነው። ይህ ለመግቢያ ይሁን።  በ አማትና ሥነ-ሥርዐት (awondimts.com)  ይቀጥላል። (ዋቢ መጨረሻ ተዘርዝሯል) ነገረ አማት ወምራት      ልጆች ማንነታቸውን የሚመሠርቱበት፣ የወገንነት ስሜት የሚያገኙበት፣ ለራሳቸውም ሆነ ለወገኖቻቸው የሚኖራቸውን ኅላፊነት የሚማሩበት ማኅጸን ቤተሰብ ይባላል። ደህንነት፣ ከለላ ፣ ድጋፍና ፍቅር አግኝተው የሚያድጉትም በዚያ ነው። ቤተሰብ የሚሰፋውና ቀጣይ የሚሆነው ደግሞ በጋብቻ /በትዳር ነው። ትዳር ማለት በአንድ ወንድና በአንዲት ሴት መኻል አዲስን ቤተሰብ ለመመሥረት የሚገባ ቃልኪዳን ነው። ከዚህ የተለየ ትርጉም የሚሰጡት ማኅበረሰቦች መኖራቸው የሚታወቅ ሲሆን ይህ ጽሑፍ በዚሁ ክርስትያናዊ ትርጉም የተወሰነ ነው።      ትዳር በወላጅ ወይም በተጋቢዎቹ በራሳቸው ምርጫ ሊመሠረት ይችላል። በወላጅ ምርጫ የሚፈጸሙ በሃይማኖትና በማኅበራዊ አቋም በሚኳኋኑ መኻል ይገደባል ። ወላጆች ሲሆኑ ጥሩ የቤተሰብ ዳራ ፣ በቂ መተዳደሪያ እንዲሁም በተመሳሳይ ሃይማኖት ወይም ዘር መሆናቸውን አረጋግጠው ይድራሉ።የሚመራረጡት ወላጆች ነበሩ። በተጋቢዎቹ በራሳቸው ምርጫ ትዳር ሲመሠረት ግን ወላጆች በምርጫው ላይ የሚያሳድሩት ተጽእኖ ...